نظریه‌های کاربردی در زندگی / نظریه رشد شناختی پیاژه چیست ؟

ژان پیاژه، روان‌شناس برجسته سوئیسی، نظریه‌ای جامع در مورد چگونگی رشد شناختی کودکان ارائه کرده است. او معتقد بود که کودکان دنیای اطراف خود را به صورت فعالانه کشف می‌کنند و در طی این اکتشاف، ساختارهای ذهنی خود را تغییر می‌دهند. به عبارت دیگر، کودکان با تعامل با محیط، دانش و فهم خود را از جهان پیرامونشان ساخته و توسعه می‌دهند.

مراحل رشد شناختی به روایت پیاژه

پیاژه رشد شناختی را به چهار مرحله اصلی تقسیم می‌کند:

1. مرحله حسی-حرکتی (تولد تا 2 سالگی): در این مرحله، کودک از طریق حواس پنجگانه و حرکات بدنی با دنیای اطراف خود آشنا می‌شود. اشیا را در دهان می‌گذارد، آن‌ها را لمس می‌کند و صداهای مختلف تولید می‌کند. در این مرحله، کودک هنوز درک درستی از اشیا و مفاهیم پایدار ندارد.
2. مرحله پیش‌عملیاتی (2 تا 7 سالگی): در این مرحله، زبان کودک رشد می‌کند و او شروع به استفاده از نمادها و تصاویر ذهنی می‌کند. اما تفکر کودک هنوز مبتنی بر ظاهر اشیا و رویدادها است و او نمی‌تواند از دیدگاه دیگران به مسائل نگاه کند.
3. مرحله عملیات عینی (7 تا 11 سالگی): در این مرحله، کودک توانایی انجام عملیات ذهنی روی اشیا ملموس را پیدا می‌کند. او می‌تواند اشیا را طبقه‌بندی کند، مرتب کند و روابط بین آن‌ها را درک کند. اما هنوز در درک مفاهیم انتزاعی مشکل دارد.
4. مرحله عملیات صوری (11 سالگی به بعد): در این مرحله، کودک قادر است به صورت انتزاعی فکر کند و مفاهیم پیچیده را درک کند. او می‌تواند فرضیه‌ها را مطرح کند، آزمایش‌هایی طراحی کند و به مسائل به صورت منطقی پاسخ دهد.